សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា(អាដហុក) មានការព្រួយបារម្ភ និងកង្វល់យ៉ាងខ្លាំង ដោយបានឃ្លាំមើល ឃើញអាជ្ញាធរ រាជធានី និងសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ មិនបានអនុវត្តន៍ ច្បាប់ត្រឹមត្រូវ និងពេញលេញ ចំពោះការដោះស្រាយ វិវាទដីធ្លី និងការចាប់អ្នកតវ៉ាដោយ អហឹង្សា យកទៅផ្តន្ទាទោស ដែលសវនាការធ្វើឡើង ដោយភាពមិនប្រក្រតី ជាច្រើន ដូចជាសវនាការ មានភាពតក់ក្រហល់ មិនបង្ហាញ ភស្តុតាង គ្រប់គ្រាន់ និងចុងចោទគ្មាន មេធាវីការពារក្តីជាដើម ។ ទាំងនេះដែលជាហេតុបង្កឲ្យ អ្នកភូមិបឹងកក់ ទទួលរងនូវ ភាពអយុត្តិធម៌ ផ្ទួនៗ ទាំងការបាត់បង់ដីធ្លី និងត្រូវមានទោស ជាប់ពន្ធនាគារថែមទៀត ។
សូមរំលឹកថាអ្នកភូមិបឹងកក់ ចំនួន១៥នាក់ ដែលត្រូវសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចផ្តន្ទាទោស ឲ្យពួកគេមានទោស ជាប់ពន្ធនាគារជាង ពីរឆ្នាំ ចំនួន១៣នាក់ និងសម្រេចឃុំខ្លួន បណ្ដោះអាសន្ន ក្នុងពន្ធនាគារ ២នាក់ផ្សេងទៀត កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ថា «រំលោភកាន់កាប់ ដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងប្រឆាំងនឹង អ្នករាជការសាធារណៈ»។ ការសម្រេចរបស់ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នេះ បានធ្វើឲ្យមតិជាតិ និងអន្តរជាតិចាត់ទុកសេចក្តី សម្រេចនេះថា«ជាការសម្រេចដោយ ខុសទៅនឹងទម្រង់ច្បាប់ និង គតិច្បាប់ ដែលមិនអាចទទួលយកបាន»។ ដោយ ហេតុថា អ្នកភូមិបឹងកក់មានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនស៊ូកាគូអ៊ីង (ShukakuInc)តាំងពីឆ្នាំ២០០៧មកម្ល៉េះ រីឯការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ កន្លងមកពួកគេមិនទទួលបាននៅលទ្ធផលសមរម្យ ដោយសារការទាមទារតវ៉ាយ៉ាងសកម្មនេះ ទើបរាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចផ្តល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចទំហំ ១២,៤៤ហិកតា កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១១ សម្រាប់បែងចែកអ្នកភូមិបឹងកក់ចំនួន៧ភូមិ ដែលពួកគេកំពុងទទួលរងផលប៉ះពាល់ ។ ជាលទ្ធផល នៃការដោះស្រាយបែងចែកដីសម្បទាននេះ បានធ្វើឡើងដោយសាលារាជធានី និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានពាក់ព័ន្ធមួយចំនួននោះ មិនបានផ្តល់សំណងសមស្របតាមភាពជាក់ស្តែងដែលកំពុងកើតមាន ជាក់ស្តែងក្នុងនោះមានប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានទទួលការដោះស្រាយ និងមានមួយចំនួន ទៀតមិនទទួលបានការដោះស្រាយ រីឯអ្នកភូមិមួយចំនួនទៀតដែលត្រូវក្រុមហ៊ុនបូមខ្សាច់ពន្លិចផ្ទះនិងទ្រព្យសម្បត្តិ ពួកគេក៏មិនបានទទួលសំណងដែរ ។ បញ្ហាទាំងអស់នេះ បណ្តាលឲ្យកើតមានការទាមទារតវ៉ា មិនចប់មិនចេះហើយរហូតពួកគេនាំគ្នាទៅសាងសង់ផ្ទះនៅលើដីរបស់ពួកគេវិញ ។
សមាគម អាដហុក បានកត់សម្គាល់ថា ជាគោលការណ៍ច្បាប់ រដ្ឋមានសិទិ្ធក្នុងក្នុងការជួលដីឯកជនរបស់រដ្ឋ ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន តែត្រូវដោះស្រាយ ផលប៉ះពាល់ទាំងឡាយដោយស្របតាមច្បាប់ ពិសេសតាមកិច្ចសន្យា រវាងក្រុមហ៊ុនជាមួយរដ្ឋ ដែលខ្លួនធានាថានិងដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ទាំងបរិដ្ឋាន និងសំណងសមរម្យ ។ ការដែលប្រជាពលរដ្ឋទាមទារតវ៉ា ក្នុងកិច្ចការពារដីធ្លីរបស់ពួកគេ គឺមិនមែនជាការទៅរំលោភ យកដីសាធារណៈ របស់រដ្ឋ ឡើយ ព្រោះពួកគេបានរស់នៅលើដីនោះ ដូចនេះពួកគេមានសិទិ្ធរបស់ពួកគេ ជាមួយនិងសេចក្តីត្រូវការសំណងសមស្របដែលពួកគេ នៅមិនទាន់បានទទួលបានការដោះស្រាយ ។ ដូចនេះទម្រង់ទាមទារតវ៉ានេះមិនមែនជាការខុសច្បាប់នោះទេ ។ រីឯការធ្វើសកម្មភាពទាមទារតវ៉ា ដើម្បីសុំការដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីរបស់ពួកគេ ដូចជាការនាំគ្នាធ្វើបាតុកម្ម ឬដើរដាក់ពាក្យបណ្តឹងតវ៉ាឬញ្ញត្តិនានាទៅស្ថាប័នរដ្ឋ មិនមែនជាទម្រង់ប្រឆាំងជាមួយអ្នករាជការសាធារណៈនោះដែរ ។ ទាំងអស់នេះជាសិទិ្ធសេរីភាពរបស់មនុស្សក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យគោរពសិទិ្ធមនុស្ស ដែលរដ្ឋត្រូវមានកាតព្វកិច្ចដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ ។
សមាគមអាដហុកយល់ឃើញថា ការចោទប្រកាន់ និងការផ្តន្ទាទោសតាមរយៈសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញដោយឈរលើមាត្រា៣៤និងមាត្រា២៥៩នៃច្បាប់ភូមិបាល និងមាត្រា៥០៤ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា ក្នុងការដាក់បន្ទុកទៅលើប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់នោះ មិនមែនជាការអនុវត្តន៍ច្បាប់ដែលត្រឹមត្រូវនិងកំពុងជាធរមាននោះទេ គឺជាការរំលោភសិទិ្ធជាមូលដ្ឋានរបស់មនុស្ស ដែលសកម្មភាពនេះផងដែរ គឺជាការគំរាមកំហែងបំបាក់ស្មារតីសេរីភាពសម្តែងមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងការទាមទាររកយុត្តិធម៌ដោយសន្តិវិធី ។ ជាមួយគ្នានេះ សមាគម សូមលើកអនុសាសន៍ដូចខាងក្រោមៈ
១. សូមតុលាការសាលាឧទ្ធរណ៍ ដោះលែងប្រជាពលរដ្ឋបឹងកក់ទាំងអស់ នោះអោយមានសេរីភាពវិញព្រោះពួកគេជាស្រ្តីមានកូនតូចៗនៅក្នុងបន្ទុក ។
២. សូមសាលារាជធានីភ្នំពេញ ធ្វើការជជែកពិភាក្សា រកដំណោះស្រាយ បញ្ហាដីធ្លី ដោយសន្តិវិធី ឡើងវិញបានឆាប់ ទៅតាមទំហំដីដែលរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើសម្បទាន សង្គមកិច្ចជូនប្រជាពលរដ្ឋ មានន័យថាពលរដ្ឋបឹងកក់ដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់គឺត្រូវទទួលបានការដោះស្រាយ ។
៣. សូមកុំចាត់ទុកអ្នកទាមតវ៉ាការពារដីធ្លី ថាជាអំពើខុសច្បាប់ និងសូមបញ្ឈប់ការចាប់ខ្លួនអ្នកតវ៉ាដោយសន្តិវិធី
ពត៌មានបន្ថែម សូមទំនាក់ទំនង
លោក នី ចរិយា ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត ០១១ ២៧ ៤៩ ៥៩
លោក ចាន់ សុវ៉េត អនុប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត ០១៦ ៦៦ ៧៣ ៧៣